Znajomość anatomii kluczem do precyzyjnej diagnozy

Znajomość anatomii kluczem do precyzyjnej diagnozy

Kluczem do poznania choroby/problemu, z którym zgłasza się do nas pacjent, postawienia trafnej diagnozy i wdrożenia skutecznego postępowania terapeutycznego jest doskonała znajomość anatomii człowieka. To niezwykle skomplikowana i złożona nauka, niemniej stanowiąca podstawę i „matkę” większości nauk medycznych w szczególności osteopatii, fizjoterapii i medycyny.

Wyróżniamy następujące działy anatomii:

  • Opisowa, która opisuje narządy ciała, które zbudowane są z różnych tkanek połączonych w układy narządów;
  •  Topograficzna określająca położenie narządów w organizmie;
  •  Mikroskopowa odnosząca się do komórkowej budowy poszczególnych narządów. Jej działy to histologia czyli nauka o tkankach oraz cytologia nauka o komórkach.

Pojęcie „anatomia“ wywodzi się od greckiego „anatemnein“ co dosłownie oznacza „rozdzielać“. Budowę ciała ludzkiego poznajemy poprzez sekcje, czyli rozdzielanie zwłok. Najwybitniejszym przedstawicielem anatomii w czasach starożytnych był Hipokrates oraz Gallen. Z kolei A. Vesalius to uczony, który zapoczątkował rozwój nowożytnej anatomii.

Współcześnie anatomię traktuje się nie tylko jak wiedzę o budowie czy topografii części ciała i narządów lecz dzięki nowoczesnej technice badania i obrazowania jako kluczową informacje mówiącą o stanie zdrowia człowieka. Gdy uzupełnimy tą wiedzę o znajomość fizjologicznych i patofizjologicznych procesów zachodzących w organizmach żywych mamy odpowiednie narzędzia żeby skutecznie postawić diagnozę.

W tym celu wyróżniamy dwa rodzaje anatomii, mianowicie:

  • Anatomię prawidłową jako naukę o budowie ciała człowieka, w którym nie zaszły zmiany chorobowe, oraz
  • Anatomię patologiczną odnoszącą się do tych zmian w ciele ludzkim, które odpowiadają za proces chorobowy

Anatomia palpacyjna

W praktyce każdego fizjoterapeuty, osteopaty, terapeuty manualnego czy lekarza funkcjonuje również pojęcie anatomii palpacyjnej. Anatomia palpacyjna jest to usystematyzowana wiedza dotycząca topografii oraz odszukiwania struktur ciała (między innymi elementy kostne, więzadła, ścięgna, mięśnie, powięzi, trzewia czy elementy układu nerwowego) poprzez manualny kontakt z ciałem pacjenta. Jest to wiedza niezbędna i elementarna która wymaga nie tylko znajomości anatomii topograficznej lecz wymaga również systematycznego ćwiczenia, w celu poprawiania zdolności interpretacji bodźców płynących z naszych rąk podczas badania palpacyjnego. Posiadanie wiedzy i umiejętności z zakresu anatomii palpacyjnej/topograficznej pozwala w skuteczny sposób nie tylko odnaleźć szukaną strukturę w ciele pacjenta ale również może służyć jej ocenie stanu fizjologicznego czy patofizjologicznego. Co przez to rozumieć? W codziennej praktyce fizjoterapeuta, osteopata, terapeuta manualny, lekarz sprawdza zakres i jakość ruchu (np. w stawach, lub tkanek miękkich) czy temperaturę i strukturę tkanek pacjenta do których przykłada dłoń. Wszystkie te elementy mają na celu służyć pomocą w celu postawienia odpowiedniej diagnozy i planu leczenia.

Terminologia w anatomii

W celu precyzyjnego określenia położenia danego elementu, posługujemy się terminologią płaszczyzn i osi ciała. Wyróżniamy następujące osie:

  • pionową podłużną  lub czaszkowo-ogonową;
  • strzałkową, przednio-tylną lub brzuszno-grzbietową;
  • poprzeczną lub poziomą.

Powyższe osie krzyżują się z pozostałymi zachowując kąt prosty, wyznaczając w tej sposób następujące płaszczyzny:

  • płaszczyzna środkowa (pośrodkową): oś pionowa i strzałkowa;
  • płaszczyzny równoległe do środkowej nazywane są płaszczyzną strzałkową;
  • płaszczyzna czołowa, którą tworzą: oś pionowa i poprzeczna;
  • płaszczyzna pozioma bądź poprzeczna powstaje w wyniku skrzyżowania osi strzałkowej i poprzecznej.

Nazewnictwo

Pozostając w tematyce nazewnictwa anatomicznego wszystkie elementy naszego ciała mają nadane precyzyjne nazwy, które opierają się na ich położeniu. Powyższe miana anatomiczne możemy podzielić na następujące grupy:

  • ogólne odnoszące się najczęściej do rodzaju części ciała ludzkiego np. dołek;
  • kierunkowe odnoszące się do umiejscowienia danego elementu względem pozostałych, np. dolny, górny;
  • kończynowe gdzie za punkt odniesienia przyjmuje się dystans, odległość od przyczepu kończyny do tułowia, np. dalszy, bliższy;
  • szczegółowe.

Doskonała znajomość anatomii człowieka jest kluczem do trafnej diagnozy i właściwego postępowania terapeutycznego!

Zajęcia anatomii w prosektorium

Zajęcia prosektoryjne są niewątpliwie najlepszym sposobem na zgłębianie wiedzy z zakresu anatomii oraz funkcjonalnych powiązań terapeutycznych. W wymierny sposób przekłada się to na lepszą interpretacje wykonywanych testów powszechnie stosowanych w terapii manualnej, fizjoterapii czy osteopatii, przez co również na prawidłową ocenę stanu pacjenta. Lepsza znajomość anatomii i powiązań (bliskości i wzajemnych relacji) strukturalno-funkcjonalnych ciała pozwala również lepiej dobrać terapię. Tak np. pacjent u którego za każdym razem testy dotyczące mobilności stawowej wykazują jej ograniczenie („zablokowanie”) w prawym stawie krzyżowo-biodrowym. Każda kolejna terapia polegająca na aplikowaniu odpowiednich technik manualnych przynosi krótkotrwały efekt? Może należałoby sprawdzić zależności terapeutyczne związane z krezką jelita cienkiego? Dołączenie pracy na tej strukturze pozwoli osiągnąć długotrwały efekt bądź będzie podstawą do wysłania pacjenta na dalsza diagnostykę.

Czynnikiem determinującym trafną diagnozę i efektowne postępowanie rehabilitacyjne jest doskonała znajomość anatomii człowieka. Wiedza zarówno w zakresie budowy, topografii oraz współzależności struktur kostnych i miękkich uczyni Twój warsztat terapeutyczny jeszcze lepszym co niewątpliwie będzie miało bezpośrednie przełożenie na poziom satysfakcji Twoich pacjentów.

Kurs anatomii sekcyjnej

Organizowany przez Centrum Wiedzy Praktycznej Kurs Anatomii Terapii Manualnej i Osteopatii prowadzony w prosektorium umożliwia uczestnikom pogłębianie posiadanej wiedzy anatomicznej, ułatwi orientację w niezwykle złożonej i skomplikowanej topografii struktur anatomicznych a w szczególności pozwoli lepiej zrozumieć złożone zależności które wpływają na skuteczność wykonywanej terapii manualnej czy zabiegów osteopatycznych.

Kurs składa się z trzech niezależnych od siebie modułów tematycznych, podczas których będziemy docierać na materiale prosektoryjnym do różnych struktur organizmu ludzkiego.

Zajęcia praktyczne w prosektorium stwarzają uczestnikom niepowtarzalną okazję do pogłębienia i wzbogacenia wiedzy anatomicznej zarówno na zwłokach całościowych jak i kilkunastu preparatach odcinkowych. Dodatkowym atutem kursu jest fakt, iż ćwiczenia odbywają się w małych 2-4 osobowych podgrupach, co stwarza niepowtarzalną okazję do dokładnych analiz poszczególnych struktur.

Tematyka kursu anatomia Terapii Manualnej i Osteopatii:

Moduł 1: Kończyna górna oraz klatka piersiowa wraz ze szczegółowym omówieniem zależności biomechanicznych, mięśniowo-powięziowych i neurologicznych.

M.2: W całości związany z kończyną dolną oraz grzbietem. Wykorzystując preparaty odcinkowe oraz zwłoki całościowe będziemy omawiać m.in. połączenia i powiązania strukturalno-funkcjonalne.

M. 3: Poświęcony został okolicy ściany brzucha, jamy brzusznej, trzewi i głowy.

Kurs adresowany jest do fizjoterapeutów, osteopatów, chiropraktyków, terapeutów manualnych rehabilitantów (wymagany min. tytuł licencjata).

Chcesz dowiedzieć się więcej na temat kursu w prosektorium? Zadzwoń do nas lub napisz! Tel. 609-808-407 bądź kontakt@kursydlafizjoterapeutow.pl

._